ERKEN BOŞALMA NEDİR?
Erken Boşalmanın Çeşitleri
Erken boşalmanın çeşitli türleri bulunmaktadır. Genellikle sürekli veya sonradan edinilmiş olarak iki ana kategoride değerlendirilir. Daha detaylı olarak:
- Hayat boyu deneyimlenen erken boşalma: İlk cinsel deneyimden itibaren devam eder.
- Sonradan edinilmiş erken boşalma: Daha önce yeterli görülen boşalma süresinin ardından ortaya çıkar.
- Genelleşmiş erken boşalma: Farklı partnerler ve durumlarda da görülür.
- Durumsal erken boşalma: Sadece belirli bir partner ve durumda meydana gelir.
Erken Boşalmanın Nedenleri Erken boşalma, çeşitli sebeplerden dolayı ortaya çıkabilir. Geçmişte sadece psikolojik faktörlerle ilişkilendirilirken, günümüzde hem psikolojik hem de fiziksel nedenlerle ortaya çıkabileceği kabul edilmektedir. En yaygın nedenler şunlardır:
Bilgi veya Deneyim Eksikliği
Erken boşalma, genellikle ilk kez cinsel ilişki yaşayacak kişilerde yaygındır. Bunun nedeni, kişinin partnerli ilişkilere yönelik bilgi ve deneyim eksikliği ile orgazm kontrolünün zayıf olmasıdır. Ayrıca, cinsellik eğitiminin yetersizliği, çevrede cinselliğin yargısız ve destekleyici şekilde konuşulmaması, boşalma süresi hakkında mitler veya abartılı hikayeler bilgi kirliliğine yol açabilir. Boşalma süresi ile erkeklik arasındaki ilişki de kişilerin erken boşalma konusundaki kaygılarını artırabilir.Psikolojik Faktörler stres, anksiyete, depresyon gibi psikolojik problemler yaşayan kişiler, bedensel davranışları üzerinde tam kontrol sahibi olamayabilir ve erken boşalma yaşayabilir. Düşük beden algısı, cinsel travma geçmişi, utanç gibi olumsuz duygular nedeniyle aceleci davranmak da erken boşalmaya yol açabilir.
Davranışsal Faktörler Mastürbasyon sırasında vücudu belirli bir şekilde boşalmaya alıştırmak, partnerli ilişkilerde kontrol sağlamayı zorlaştırabilir.
İlişkiye Bağlı Faktörler "İdeal" boşalma süresine yönelik söylentiler, erken boşalma korkusuna ve ilişkilerde belli bir beklentiye yol açabilir. Beklenen sonucun elde edilememesi durumunda performans kaygıları ortaya çıkabilir ve bu da erken boşalmayı tetikleyebilir. Partnerin baskıcı tutumu da buna katkıda bulunabilir.
Psikoaktif Madde veya İlaç Kullanımı Psikoaktif maddeler, merkezi sinir sistemine etki ederek beynin işlevlerini değiştiren kimyasallardır. Bu maddeler ve ilaçlar, algı, bilinç, davranış veya ruh halinde değişikliklere yol açarak erken boşalma gibi denetim eksikliklerine sebep olabilir. Böyle durumlarda, bu durumun ilaca bağlı olup olmadığı sorgulanmalıdır.
Kültürel Sebepler Cinselliğin toplumda "ayıp, suç, günah" olarak görülmesi, cinsel davranışın hızlıca sona erdirilmesi gerektiği fikrine yol açabilir ve bu da erken boşalmaya sebep olabilir.
Fiziksel Faktörler Hormonlara bağlı durumlar, prostat veya üretrada iltihaplanma veya enfeksiyonlar, genetik faktörler de erken boşalmaya neden olabilir.
Erken Boşalmanın Belirtileri
Erken boşalmanın ana belirtisi, kişinin boşalma süresinin cinsel birleşme gerçekleşmeden önce veya birleşmeden sonraki bir dakika içinde gerçekleşmesidir. Kişiler, en az altı aydır ve ilişkilerin %75 - %100'ünde bu durumu yaşıyorsa, bu erken boşalmaya işaret edebilir. Erken boşalma, kişilerde stres, cinsel tatminsizlik, hayal kırıklığı, utanç ve gerginlik gibi olumsuz duygulara sebep olur.
Erken Boşalma Ne Kadar Yaygın?
Erken boşalma yaygın bir cinsel işlev bozukluğudur ve bazı kaynaklar yaygınlığının %30 - %40 civarında olduğunu belirtmektedir. Erken boşalma tanısı konmadan önce kişinin yaşı, cinsel ilişki sıklığı, niteliği, süresi, partner özellikleri ve ortam uyarıcılığı gibi etkenler göz önünde bulundurulmalıdır. Bazen, erken boşalma tanısı konmamış durumlar da kişiler veya partnerleri tarafından erken boşalma olarak etiketlenebilir, bu da erken boşalmanın sanıldığından daha yaygın olduğunun düşünülmesine yol açabilir.
Erken Boşalma Nasıl Tedavi Edilir?
Erken boşalma, cinsel terapi alanında eğitimli ve deneyimli psikiyatrlar ve klinik psikologlar tarafından çeşitli yöntemlerle tedavi edilebilir. Zaman zaman üroloji veya endokrinoloji uzmanlarından da destek alınması önerilebilir. Erken boşalma her birey veya çift özelinde değerlendirilir. Herkesin cinselliği, genel sağlığı ve ilişkisel/çevresel gerçekleri farklı olduğundan, cinsel terapi sürecinde de herkesin farklı ihtiyaçları olabilir. Erken boşalmanın çözümü için uygulanan ve olumlu yanıt veren belli başlı yöntemler olsa da, kişilerin sağlık öyküleri, deneyimleri ve ilişki durumları gibi faktörler göz önünde bulundurularak bir yol haritası çizilmesi önemlidir. Erken boşalma sorunu bireysel terapi, partnerli terapi ve/veya ilaç tedavisi ile çözülebilir. Bu süreçlere, partnerlerin cinsel ilişkileri sırasında evde uygulayabilecekleri bazı tekniklerin öğretilmesi (dur-başlat gibi) ve psikoseksüel eğitim (cinsellik, anatomi, cinsel tepki vs. ile ilgili bilgilendirme) genellikle dahil edilir.
